نذری دادن یکی از رسوم مسلمانان در مراسمات مختلف مذهبی است. فرهنگ ایرانیان هم با این رسوم سالیان سال است که عجین شده است. برای رفع گرسنگی نیازمندان و عزاداران امام حسین(ع) نذری دادن در دهه محرم و ماه صفر به اوج خود می‌رسد. اجابت این نذرها آنقدر برای مردم واجب است که بسیاری کار و محل زندگی کنونی خود را برای چند روزی رها کرده و در شهرهای مذهبی مانند قم و مشهد و یا شهر زادگاه خود با رسوم خاص منطقه‌ای خود نذر را ادا می‌کنند.
غذاهای نذری ایران در محرم
غذاهای نذری ایام محرم نیز با هم تفاوت دارد. این غذاها بسته به فرهنگ و سنت و ذائقه هر شهر متفاوت است. شاید به همین دلیل است که سفر هوایی و خرید بلیط هواپیما در محرم بیشتر به فروش می‌رسد و مردم از همه نقاط کشور برای برگزاری مراسم خاص محرم گرد هم جمع می‌شوند. در ادامه لذیذترین غذاهای ماه محرم در شهرهای مختلف ایران را به شما معرفی می‌کنیم.
غذاهای نذری کرمان
در استان کرمان، شله‌زرد، بلغور، قیمه‌پلو و آبگوشت امام‌حسینی از محبوبیت بیشتری به عنوان غذای نذری برخوردار است. آبگوشت متنجنه یکی از غذاهای محلی کرمان است که در ماه محرم برای هیئت ها و تکیه های عزاداری طبخ می‌شود به همین علت این آبگوشت را، آبگوشت امام‌حسینی می‌نامند. در فرهنگ کرمانی‌ها هر کسی که حاجتی دارد، با دادن یکی از مواد اولیه آبگوشت و هم زدن آن در دیگ نذری سعی در اجابت حاجت خود می‌کند.
غذاهای نذری تهران
استان تهران به عنوان پایتخت از هر شهری مردمان را گرد هم جمع آوری کرده است. شاید به همین علت بیشتر غذاهای نذری این استان، غذاهای روزمره ایرانیان در سراسر کشور است. خورش فسنجان، خورش قرمه‌سبزی، خورش قیمه، عدس‌پلو، لوبیا پلو و زرشک‌پلو با مرغ غذاهای نذری متداول در این استان محسوب می‌شود. اما یکی از سنت‌ها و فرهنگ‌ها تهران که مخصوص همین شهر است، مراسم حلواپزان است.
غذاهای نذری خراسان رضوی
یکی از مذهبی‌ترین استان های کشور، استان خراسان است. در ایام محرم مردمانی که شرف حضور در کربلا نداشته‌اند به پابوس امام رضا(ع) و عزاداری در شهر مشهد می‌روند. غذاهای نذری مشهدی‌ها بیشتر در منازل پخته می‌شود و حسینیه‌ها غذاها را پس از طبخ به محل عزاداری می‌برند و توزیع می‌کنند. شله، دیگچه، شله‌زرد، آبگوشت، عدسی، پلو و قیمه غذاهای متداول مشهدی‌ها برای عزاداری حسینی است.
غذاهای نذری زنجان
در زنجان در دهه محرم و ماه‌های محرم و صفر، مراسمات مذهبی زیادی برگزار می‌شود که در آنها غذاهای نذری مختلفی توزیع می‌شود. سفره حضرت رقیه(س) و سفره حضرت ابوالفضل(ع) که در آنها حلوا، آش رشته و آجیل مشکل‌گشا نذر می‌شود، همه روزهای محرم و صفر در خانه های مردم زنجان برپا است. همچنین در روز ۱۲ام ماه محرم و مصادف با شهادت امام‌سجاد(ع)، آشی موسوم به آش زین‌العابدین پخته می‌شود.
غذاهای نذری هرمزگان
در کنار مراسم سینه زنی مردمان هرمزگان که به صورت حلقه‌های منظم گرد هم جمع می‌شوند و معروفیت خاصی در کشور دارد، این استان یک غذای محلی دارد که به ثبت میراث معنوی و سنتی استان رسیده است. طبخ حلیم در خمره‌های گلی، از ۴۰۰ سال پیش در شهرستان فین هرمزگان مرسوم است.
غذاهای نذری سمنان
یکی از سنت‌های نذری در ایام عزاداری در این استان به نام حلیم چهل و هشتم شناخته می‌شود. در ۲۸ صفر همزمان با شهادت امام‌حسن‌مجتبی(ع) و رحلت پیامبر(ص)، حلیمی طبخ می‌شود که به علت گذشت هشت روز از اربعین حسینی به آن حلیم چهل و هشتم می‌گویند. همچنین ته چین گرمساری که بیشتر در وعده ناهار عاشورا پخته و پخش می‌شود نیز دیگر غذای نذری این استان است.
غذاهای نذری اردبیل
حلیم صبحانه اردبیلی یکی از معروف‌ترین سنت‌های نذری این استان است. این حلیم که با آرد، زعفران، کره و شکر تهیه می‌شود با شروع شام غریبان و شب عاشورا طبخ می‌شود. پخت این حلیم ۵ ساعت طول می‌کشد و بیشتر عزاداران حسینی در صبح ۱۱ عاشورا این حلیم را میل می‌کنند. همچنین پیچاق قیمه که از غذاهای سنتی این استان است در ایام محرم به عنوان نذری پخته می‌شود.
غذاهای نذری اصفهان
آبگوشت نذری شهرستان خمینی شهر و بریانی اصیل اصفهانی در ظهر عاشورا، از معروف‌ترین غذاهای استان اصفهان است. همچنین آش شله قلمکار و شله زرد در شام غریبان نیز در این استان پخته و پخش می‌شود.
غذاهای نذری خوزستان
فرقی ندارد زمستان سرد باشد یا تابستان سوزان، در ایام محرم در استان خوزستان و بوشهر، قهوه دله که نوشیدنی این دو استان است، پخش می‌شود. در شهرستان دزفول باقلا به عنوان نذری توزیع می‌شود و نان پیری غذای معروف بهبهانی‌ها در عزاداری حسین است. عدس‌پلو و قرمه سبزی و همچنین شیرینی‌های پر عطر و طعم دیگر غذاهای نذری این استان محسوب می‌شود.
غذاهای نذری یزد
آش امام حسین(ع)، معروف‌ترین غذای نذری استان یزد است. پخت این آش ۱۷ ساعت طول می‌کشد و خانواده‌ها به صورت نوبتی در طبخ آن سهیم‌اند. این آش از اذان مغرب روز قبل اربعین بار گذاشته می‌شود و در ظهر روز اربعین آماده پخش می‌شود.
غذاهای نذری گیلان
فسنجان را غذای نذری غالب استان گیلان در ایام محرم می‌دانند. همچنین خورشت آلو و مرغ ترش نیز از غذاهای دیگر این استان است. یک رسم جالب این استان خصوصا در روستاهای ییلاقی آن، نذر هفت کاسه بشقاب است. به این گونه که هر فرد مقداری از غذای هفت نفر مختلف را در تکیه و حسینیه بر می‌دارد تا در قبول شدن نذر هر هفت نفر شریک شود.
غذاهای نذری فارس
قیمه با شکر پلو را می‌توان غذای اصلی این استان در ایام محرم دانست. خورش سبزی، حلوای کاسه، آش سبزی، آش ماست، آش کارده و… دیگر غذاهای محبوب این استان در ایام محرم است. همچنین مراسم پخت آش سبزی شیرازی در اربعین، باشکوه‌ترین مراسم از نظر تعدادی در کشور است.
غذاهای نذری سیستان و بلوچستان
در این استان از ابتدای محرم تا روز وفات پیامبر اکرم(ص) عزاداری برپا است. غلور زابلی (حلیم سنتی سیستان)، یکی از اصلی‌ترین غذاهای نذری این استان است. این نذری هنوز مانند ایام گذشته بر روی آتش هیزم و در مقدار زیاد تهیه می‌شود و مردم معتقدند که مزه این حلیم در این ایام با هیچ زمان دیگری قابل مقایسه نیست.
غذاهای نذری مازندران
در این استان انواع خورشت‌ها مانند: قیمه و قرمه سبزی با گوشت گوسفندی، مرغ و اردک رواج دارد. «فرمازنون» یا «فرما بزوئن» را می‌توان اصلی ترین سنت نذری در این استان و خصوصا در روستاهای مازندران دانست. در این مراسم درب خانه‌ها بر روی عزاداران باز می‌شود و آنها میهمان سفره های مردم می‌شوند و هر تعدادی که به منزل وارد شود را پذیرایی می‌کنند.
نوشیدنی های ایام محرم در کشور
در تمام کشور خصوصا استان فارس، بوشهر، خوزستان و هرمزگان با مصادف شدن محرم با تابستان، نوشیدنی‌های خنکی مانند : کاسنی، بهارنارنج، خاکشیر و تخم شربتی توزیع می‌شود. همچنین در زمانی که ایام محرم در زمستان باشد، چای و شیر کاکائو گرم در بیشتر استان‌ها بین عزاداران پخش می‌شود.
کلام پایانی
نذری و فرهنگ دادن غذا به عزاداران و نیازمندان، پیشینه ای چند صد ساله در کشور دارد. این نذری‌ها باعث جمع شدن خانواده‌ها و انجام کار گروهی و همدلی بیشتر می‌شود و امری بسیار پسندیده است. رسوم و آیین‌های شهر خود را برایمان بنویسید.