خانه زینت الملک قوام یکی از مشهور ترین و زیباترین خانه های تاریخی شیراز است که هر ساله توانسته است گردشگران داخلی و خارجی بسیار زیادی را برای دیدن زیبایی هایش به سمت خود بکشاند.
خانه‌ای که قدمت آن به زمان قاجار برمی‌گردد و در واقع قسمتی از اندرونی آن نارنجستان قوام معروف را با استفاده از راهروی زیرزمینی به هم وصل می کند.
با بازدید از خانه زینت الملک می توانید یک تیر و دو نشان بزنید و از موزه مفاخر و تندیس های بزرگان مشهور در این مکان دیدن کنید. عکس خانه زینت الملک شیراز تمام زیبایی های این بنای تاریخی را نشان نمی دهد به قول جمله معروف بزرگان شنیدن کی بود مانند دیدن……
در ادامه قصد داریم اطلاعات بیشتری در رابطه با تاریخچه معماری و امکانات بخش‌های مختلف این خانه زیبا در اختیار شما عزیزان قرار بدهیم.
خانه زینت الملک شیراز کجاست
خانه زینت الملک شیراز در مرکز شهر زیبای شیراز در خیابان لطفعلی خان زند و در منطقه ۸ شهرداری شیراز واقع شده است. این خانه در ضلع غربی نارنجستان قوام و در نزدیکی مکان های دیدنی دیگر در شیراز از جمله: آرامگاه شیخ روزبهان فسایی و مسجد نصیرالملک در مجموعه وکیل و شاهچراغ قرار گرفته است.
از زینت الملک شیراز تا ایستگاه قطار حدود نیم ساعت تا فرودگاه شیراز حدود ۱۵ دقیقه فاصله است.
علاقمندان می‌توانند با استفاده از مترو ، تاکسی و اتوبوس به این خانه زیبا دسترسی پیدا کنند. نزدیک ترین ایستگاه اتوبوس به ایستگاه ولیعصر است که با فاصله ۱۵۰ متری در این خیابان واقع شده است و نزدیک ترین ایستگاه مترو به خانه زینت الملک می باشد در خیابان زند و ولیعصر با فاصله یک کیلومتری که حدوداً ۱۴ دقیقه پیاده روی لازم دارد دسترسی به این خانه فراهم می شود.
داستان قدمت خانه زینت الملک
ساخت خانه تاریخی زینت الملک با دارا بودن سبک معماری بسیار زیبا از برگرفته شده از خانه‌های قاجاریه در سال ۱۲۹۸ هجری قمری در شیراز به واسطه محمدخان قوام ملک که نوچه حاج ابراهیم خان کلانتر بود آغاز شد و بعد از ۱۲ سال یعنی در سال ۱۳۰۲ به واسطه محمدرضا خان قوام الملک سوم کار این خانه به اتمام رسید.
این خانه تاریخی برای سال ها محل زندگی بانوی به نام زینت الملک قوام بود. این خانم زنی مهربان بود همیشه نیازمندان بر سر سفره های نذری او می امدند.
در کل مجموعه خانه های زینت الملک تنها یک کتیبه با نوشته یکی از شاکران درگاه ابوالقاسم شیرازی گرفته است. کتیبه که در اتاق آینه کاری و در قسمت ورودی آن نصب شده است. از آنجا که آینه کاری آخرین پروژه های ساخت این بنا بود متخصصان سال ۱۳۰۲ قمری و سال پایان بنا می دانند در یک از اتاق ها گچ کاری در تاریخ ۱۲۹۸ هجری قمری دیده می‌شود که ان سال را پایان کار گچبری می دانند.
بنابراین این طور به نظر می‌آید که آیینه کاری و حدود چهار سال زمان برد تا به صورت کامل به اتمام برسد. بعدها خانه از مالک خریداری شده به موزه و مبدل گشت. عمارت نارنجستان بعدها به سرپرستی پروفسور آرتور پوپ ایران شناس آمریکایی مقر موسسه بنیاد آسیایی‌ها شد و در آن دوره توسط دانشگاه شیراز مرمت بازسازی شد خانه زینت الملک به تاریخ ۱۰ آذر ۵۴ با شماره ثبت ۹۳۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت کشوری رسید.
در جریان انقلاب آسیب های جبران ناپذیری از جهت آتش گرفتن تخریب دیوار قسمت شرقی به این بنا وارد شد؛ بعد از انقلاب و در طول جنگ تحمیلی ایران و عراق خارج توانست پناهگاه امنی برای خانواده های جنگ زده شود.
البته صدمات بسیار زیادی اتفاق افتاد. خانه زینت الملک شیراز در سال ۱۳۷۳ در اختیار بنیاد فارس شناسان قرار گرفت و پروژه بازسازی عمرانی کمک میراث فرهنگی شروع شد.
در سال ۱۳۷۴ به عنوان نگارخانه فارس شروع به کار کرد؛ نگارخانه در آن آثار هنرمندان فارسی زبان ایرانی و دیگر کشورها به نمایش عموم گذاشته شده است.
اتاق گوشواره شمالی که در طبقه دومین خانه قرار گرفته است به تالار موسیقی سالن نمایش فیلم و کنفرانس اختصاص داده شده بود.
امروزه این عمارت تاریخی محله قرار گرفتن دفتر بنیاد فارس شناسی و دربرگیرنده مراکز انجمن دوستداران محیط زیست هنرمندان جوان فارس دوستداران میراث فرهنگی استان فارس و دوستداران فرهنگ و ادب فارسی گرافیک و عکاس قرار گرفته است و انجمن حمایت از حقوق کودکان فارسی و همچنین کتابخانه تخصصی تاریخی در آن قرار دارد به عنوان یک جاذبه تاریخی مطرح در بین گردشگران داخلی و خارجی شده است.
زینت الملک شیراز کیست
زینت الملک قوامی دختر حبیب الله خان قوام الملک چهارم بودند. قوام الملک از نسل اعتماد الدوله شیرازی نوه کریم خان زند بود و در دوره‌های مختلف در استان فارس به عنوان کلانتر حکومت می کردند و برخی از منابع تاریخی حاج ابراهیم خان کلانتر یهودی بودند و در زمان لطفعلی خان زند خیانت کرد.
بعد از رسیدن آقا محمد خان به پادشاهی خاندان حاج ابراهیم قدرت زیادی گرفت و آشنایان و اقوام خود را در اقصا نقاط شیراز به پست‌های مختلفی منصوب نمود.
بعد از گذشت مدتی از حکومت فتحعلی‌شاه اطرافیان کودتا کرد و در دل پادشاه قرار گرفت. ابراهیم خان کلانتر بدگمانی انداختند تا جایی که شاع دستور قتل حاج ابراهیم خان کلانتر و تمام افراد خانواده اش را صادر نمودند.
از خانواده حاج ابراهیم خان کلانتر تنها پسرش به نام علی اکبر زنده ماند، زیرا در آن زمان به بیماری سل مبتلا شده بود ولی بعدها از این بیماری جان سالم به در بر.
د فتحعلی شاه در سفرش به شیراز با علی اکبر رو به رو شدو خود را به شاه معرفی کرد و شاه زمانه او را مورد عنایت خود قرار داد و لقب قوام الملک را به او بخشید ؛علی اکبر خان قوام الملک والی شیراز شد و بعد از مرگ پسرش علی محمدخان دستور طرح و ساخت این بنای زیبا را داد.
محمدخان قوامین سوم پسر او توانست قسمت های به جا مانده در ساخت را به اتمام برساند نارنجستان قوام در بیرون خانه قرار داشت از زیر زمین به خانه راه پیدا می کرد و از آن بر این کارهای اداری و پذیرایی از مهمان ها استفاده می شد.
خانه قوام محل زندگی محمدخانی قوام اول بود و بعد از او به حبیب الله خان قوام الملک چهارم رسید. بعد از مرگ قوام الملک چهارم یعنی پدر زینت الملک املاکش کاملاً تقسیم شد و نارنجستان قوام به ابراهیم و این خانه به دختر زینت الملک رسید. در زمان رضاخان پهلوی در ایران دستور داده شد تمامی القاب و اسامی این خاندان حذف شود. عکس خانه زینت الملک تمام زیبایی های این خانه را نشان می دهد در واقع بهتر است قبل از دیدن ایین عمارت زیبای شیرازی عکس خانه زینت الملک شیراز را مشاهده نمایید تا موقع دیدن از نزدیک این بنا را بیش تر بشناسید.
معماری خانه زینت الملک به چه شکل است
خانه زینت الملک با دارا بودن وسعت ۲۷۰۰ متر مربعی و با داشتن زمین با مساحت ۳۲۹۰ متر مربع فاصله ی کوچه از خانه قوام دارد این خانه مجموعه قوانمن را تشکیل می‌دهند که به واسطه تونلی به هم اتصال پیدا می کنند طوری که در گذشته و عبور و مرور ساکن این امر به نظر می‌رسید.
اندرونی و بیرونی حوض هشتی از جمله مشخصه های معماری ایرانی است که در این خانه ی پر زرق و زیبا هم به چشم می‌خورد ورودی این بنا به هنر معرق کاری مزایده شده است و در کنار آن دو سکوی نشیمن با دارا بودن ارتفاع ۷۰ سانتی متر وجود دارد.
کتیبه های سنگی در سردر ورودی خانه زینت الملک به چشم می خورد کتیبه ای که روی آن تاریخ ۱۳۱۸ قمری حک شده است بعد از گذشت گذر از هشتی خانه زینت الملک درگاه ورودی حیاط پیش چشم قرار می گیرد. عکس های خانه زینت الملک شیراز از تمام قسمت های خانه موجود نیست.
روکش حفاظتی دیوار از کف اتاق تا ارتفاع یک متر و سبک معماری و عناصر تزیینی و نقوش و مختلف همانند یک قرنیز سنگی و مشبک کاری شده و همچنین باغچه های زیبا حوض های سنگین و کاشی کاری های هفت رنگ که تصویر فرشته را به نمایش می گذارند از دیگر مشخصه های بارز این خانه به حساب می آید.
حوض وسط حیاط که آب قوامی شهرت دارد درگذشت آب انبار بود با یک سیستم کانال بندی شده بود عمارت اصلی خانه زینت الملک دوره دو طبقه و دارای بیشتر از ۲۰ اتاق آراسته شده با ایوان نقاشی شده زیبایی ان بیش تر می شود.
آخرین اتاق قسمت غربی به تمامی اتاق ها راه دارد پنجره های ارسی از دیگر ویژگی های این عمارت تاریخی است پنجره های کنار خورشید را همراه با رنگ های مختلف به درون خانه می کشاند.
در برخی اتاق ها با تصاویری از کودکان و زنان اروپایی روبروی شکل تاثیرپذیری معماری قاجار از فرهنگ اروپایی را به در معرض عموم قرار می‌دهد. عکس خانه زینت الملک از تمام قسمت های مختلف این مکان تاریخی وجود دارد و شما برای اطلاعات بیش تر می توانید عکس خانه زینت الملک شیراز را در سایت سفرآس 24 ببینید. عکس های خانه زینت الملک از زمان های پهلوی در درست است و می توانید ان ها را در موزه شیراز مششاهده نمایید.
آدرس خانه زینت الملک
آدرس خانه زینت الملک به شرح زیر است:
آدرس فارس- شیراز- خیابان لطفعلی خان زند- ضلع غربی نارنجستان قوام همچنین شما می توانید آدرس خانه زینت الملک شیراز را در اپلیکیشن های مکان یابی پیدا نمایید.