میدان امیر چخماق یزد

یزد به عنوان یکی از شهرهای ثبت شده در میراث جهانی یونسکو، از هزاره سوم قبل از میلاد ساکنانی را در خود جای داده است. میدان‌های زیادی در یزد وجود دارد که اطراف آن را ساختمان‌های مجاور مانند مساجد، حمام، آب انبارها و … احاطه کرده‌اند.

وقتی که از شهر تاریخی یزد و بناهای تاریخی آن صحبت می کنیم، اولین نامی که شاید در ذهن بگذرد میدان امیر چخماق یزد است. این میدان برجسته ترین میدان یزد است که در دوره تیموریان (قرن پانزدهم) ساخته شده است. مجموعه امیر چخماق در مرکز شهر قرار دارد و به نام بانی آن امیر جلال الدین چخماق والی تیموری یزد نامگذاری شده است.

وی با کمک همسرش ستی فاطمه خاتون در جهت آبادانی یزد و میدان آن تلاش فراوانی کرد و میراث قابل توجهی از خود بر جای گذاشت. بعدها حاج قنبر جهانشاهی والی جانشین امیر چخماق در ضلع شرقی میدان کاروانسرا و بازاری به نام او ساخت. با من همراه باشید تا بیشتر راجع به آدرس میدان امیر چخماق یزد بدانید.

 میدان امیر چخماق یزد یک بنای برجسته در یزد است که به دلیل نمادهای خورشیدی مورد توجه قرار گرفته است. مسجدی است که در میدانی به همین نام واقع شده است. همچنین دارای کاروانسرا ، تکیه ، حمام، چاه آب سرد و قنادی است. در شب، ساختمان پس از ساعت های گرگ و میش پس از غروب خورشید با نور نارنجی در طاقچه های قوسی روشن می شود که آن را به مکانی تماشایی تبدیل می کند.

موزه زنده و مجموعه امیر چخماق

میدان امیر چخماق یزد یکی از شاخص ترین مجموعه های تاریخی یزد است که در میانه بافت معماری قدیمی قرار گرفته و یکی از مناطق استراتژیک برجسته یزد است. این مجموعه ارزشمند که محل تقاطع خیابان های اصلی شهر است و همانطور که گفته شد شامل مسجد، تکیه (محل برگزاری عزاداری)، مقبره ستی فاطمه، بازار حاجی قنبر، آب انبار سنتی، نخل است. (بنای چوبی که به عنوان مناسک مذهبی شیعیان حمل می شود).

علاوه بر بازدید از معماری دیدنی میدان، می توانید در بازار میدان امیر چخماق یزد نیز گشتی بزنید و از تماشای صنایع دستی و سوغاتی های رنگارنگ لذت ببرید یا با ارتباط با مردم محلی اوقات خود را سپری کنید. برای رسیدن به این مجموعه شگفت انگیز می توانید از وسیله نقلیه شخصی خود استفاده کنید.

با من همراه باشید تا با آدرس میدان امیر چخماق یزد بیشتر آشنا شوید. اما اگر می خواهید از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنید می توانید سوار اتوبوس های دروازه قرآن – راه آهن شوید و در ایستگاه شهدا پیاده شوید. سپس با کمی پیاده روی به میدان امیر چخماق می رسید.

شما می توانید در هر زمانی از شبانه روز از میدان امیر چخماق یزد دیدن کنید، به خصوص در شب که نورپردازی خاص آن نمای متفاوتی را ایجاد می کند. با توجه به آب و هوای یزد، بهترین زمان برای بازدید از این جاذبه در فصل پاییز و زمستان است.

تاریخچه میدان امیر چخماق یزد

قدمت مجموعه و میدان امیر چخماق یزد به قرن پانزدهم می رسد که توسط امیر جلال الدین چخماق یکی از فرماندهان شاهرخ تیموری (1377-1447) و همسرش فاطمه خاتون زمانی که برای آبادانی این شهر به سلطنت رسید ساخته شده است. بانیان میدانی در شمال مسجد احداث کردند که در یزد باقی مانده و اکنون در مرکز این شهر تاریخی قرار دارد.

این میدان در زمان صفویه (1501-1763) به همین نام شهرت داشت. میدان (که روبروی مسجد قرار دارد) به تکیه تبدیل شد. این بنا به دستور امیر چخماق ساخته نشده است، اما فقط به او منسوب است. بنای اصلی امیر چخماق یکی از نمادهای معروف یزد با سردری مرتفع، سردری جالب، گنبدی عظیم و تراس چشم نوازی است. این بنا با آجر گل ساخته شده و دارای گچ بری های زیبایی است.

میدان امیرچقماق یزد به گفته دکتر وحدت زاد، مورخ معماری که در ابعاد فضایی میدان بسیار کار کرده است، در قرن پانزدهم توسط جلال الدین امیرچخماق، والی یزد در دوره تیموری ساخته شده است. «مسجد را امیرچخماق نیز بین سال‌های 1418 تا 1438 تأسیس کرد. در همان سال افتتاح مسجد، حاج قنبر جهانشاهی که فرماندار بعدی بود، بازار و کاروانسرا را در کناره‌های میدان بنا کرد.

بسیاری از بخش‌های این مجموعه تا قرن هجدهم در زمان صفویه رو به فرسودگی قرار گرفت تا اینکه بهادرخان شمس یوسف میبدی بخش‌هایی را بازسازی کرد و کاروانسرا را در همان مکان بازسازی کرد. این مجموعه بار دیگر با فرسایش مواجه شد تا اینکه در اواخر قرن نوزدهم، به گفته وحدت زاد، تکیه توسط ابوالقاسم رشتی در ورودی بازار ساخته شد.

بیشتر تغییرات میدان امیرچخماق در دوره نوسازی رضاشاه انجام شد. با تکمیل خیابان پهلوی در سال 1935، قسمت شمالی میدان که آن را به بازار متصل می کرد، تخریب شد. به نظر می رسد کاروانسرا در همان زمان تخریب شده است تا میدان را به شکل مستطیلی منظم تر درآورند.

 اگر به دنبال آدرس میدان امیر چخماق یزد بسیار خنده دار است چون از هرکس بپرسید شما را مستقیم به آنجا هدایت می کند. کافیست به مرکز شهر به سمت میدان اصلی و میدان امیر چخماق حرکت کنید.

چرا میدان امیر چخماق یزد حیرت انگیز است؟

مجموعه امیر چخماق دارای بناهای باستانی مختلفی در داخل است که نگاهی اجمالی به هر یک از آنها می اندازیم تا ببینیم چرا بازدیدکنندگان خود را در شگفتی و تحسین رها می کنند.

مسجد امیر چخماق یزد

مسجد امیرچخماق همچنین به نام مسجد دهوک مسجدی تاریخی در مجموعه دوران تیموریان در یزد، در ایران است. این بنا به دستور جلال الدین امیر چخماق شامی که والی یزد و سردار شاهرخ میرزا بود ساخته شد. این مسجد در سال 1438 تکمیل شد و از نظر زیبایی شناسی، ابعاد و اهمیت یکی از برجسته ترین بناهای یزد است.

در ورودی شرقی کتیبه هایی به خط ثلث محمد الحکیم معرق وجود دارد. در زمان فتحعلی شاه، حسین عطار قسمتی را به شبستان آن اضافه کرد و بخش‌هایی از مسجد را مرمت کرد.

معماری و سایر قسمت های مسجد میدان امیر چخماق یزد

گنبد مسجد

ساختار برجسته دارای نمای سه طبقه استادانه ای از طاقچه های قوسی متقارن فرورفته است. یکی از بزرگترین حسینیه های ایران است. توریست زیادی دارد بخصوص در ایام تاسوعا و عاشورای حسینی! در مرکز دو مناره بسیار بلند قرار دارد.

گفته می شود که پلکان مارپیچ در یکی از دو مناره باعث ایجاد احساس کلاستروفوبیا می شود، در حالی که مناظری زیبا از یزد را ارائه می دهد. در شب، ساختمان با نور نارنجی در طاقچه ها روشن می شود که آن را به منظره ای بی بدیل تبدیل می کند.

این مجموعه همچنین دارای کاروانسرا، تکیه، حمام، چاه آب سرد و شیرینی‌پزی است. حمام در جلوی بنا قدمتی در حدود 600 سال دارد. اخیراً پاروهایی در کناره‌ها اضافه شده‌اند تا ایمنی را در برابر ترافیک آدم و سمسافران را فراهم کنند. فقط طبقه اول بالاتر از سطح زمین قابل دسترسی است.

نخل تاریخی میدان امیر چخماق یزد

یکی از عواملی که بر زیبایی های میدان امیر چخماق می افزاید، نخل تاریخی در قسمت شرقی آن است. بنا بر شواهد، نخل تاریخی امیر چخماق نزدیک به 450 سال قدمت دارد. نخل در واقع تابوت چوبی غول پیکری است که در مراسم محرم در مراسمی به نام نخل گردانی (= حمل نخل) حمل می شود. شبیه درخت سرو است که خود نمادی از آزادی است و با کنده کاری تزئین شده است.

نخل گردانی در میدان امیر چخماق یزد

این مجموعه شامل تکیه سه طبقه ای است که یادگار وفات حسین بن علی بوده است. در گوشه تکیه، نخلی وجود دارد که به آن «شیء محکم و چوبی با وسایل فلزی و ناودانی بسیار بزرگ» نسبت داده شده است. در بزرگداشت امام حسین در روزهای تاسوعا و عاشورا نخل گردانی که آینه های زیادی دارد در میدان و مسجد امیر چخماق بسیار پرطرفدار است. این نخل بسیار سنگین است و شاید دلیل استقبال توریست از این میدان به دلیل آیین نخل گردانی باشد.

بازار حاجی قنبر در میدان امیر چخماق یزد

یزد نیز مانند سایر شهرهای ایران دارای بازار بزرگی است که اساس اقتصادی شهر را می سازد. با ساخت و سازهای خیابان شاه (معروف به خیابان قیام امروزی) در دوران پهلوی، بازار به دو قسمت تقسیم شد و بخش‌های مهمی از آن بی‌خطر و به عمد ویران شد.

فعلا فروش در قسمت شمالی این بازار بسیار کارآمد است. این بزرگترین مرکز فروشگاه های پارچه، شیرینی و آب نبات، طلا و فرش است. قدیمی ترین قسمت این بازار در قسمت شرقی بازار واقع شده و بازار حاجی قنبر نام دارد. این نام به سازنده آن نظام الدین حاجی قنبر جهانشاهی اشاره دارد که از امرای یزد بوده است. بازار حاجی قنبر شامل چند خاطره گرانبها از قرن نهم در تقویم اسلامی است. همچنین فروشگاه هایی وجود دارند که مواد طبیعی مانند شیرینی کنجدی، رنگ، پارچه و غیره را تولید می کنند. همچنین مکانی غنی برای عرضه صنایع دستی یزد است.

تکیه میدان امیر چخماق یزد

تکیه فضایی پر از اتاق هایی است که برای انجام مراسم مذهبی یا تماشای رویدادهای مهم استفاده می شود. به احتمال زیاد برخی از این اتاق ها برای حاکمان شهر یا بزرگان دولتی و برخی دیگر مخصوص زنان بوده است. از مناره های این بنا برای اذان گفتن، اذان اسلامی برای اقامه نماز استفاده می شد

مقبره ستی فاطمه خاتون

همانطور که قبلاً گفته شد ستی فاطمه خاتون همسر امیر چخماق، مؤسس میدان و مسجد مجموعه امیر چخماق بود. او در قرن نهم هجری قمری درگذشت و مقبره او در قسمت شمالی میدان قرار دارد. گنبد آن دارای کاشیکاری سبز رنگ و نمای داخلی آن با معرق و مقرنس کاری بر روی زمین گچبری شده است.

آب انبار امیر چخماق

در میدان امیر چخماق یزد سه آب انبار وجود داشت که یکی از آنها به مرور زمان ویران شده و تنها دو آب انبار باقی مانده است. تا حدود 40 سال پیش که شبکه لوله کشی آب وجود نداشت، همچنان مورد استفاده قرار می گرفتند. آنها از آن زمان به فراموشی سپرده شده اند و عملکرد آنها دگرگون شده است.

سایر قسمت های میدان امیر چخماق یزد

علاوه بر کاوش در بخش‌های اصلی میدان امیر چخماق یزد ، بخش‌های کمتر برجسته دیگری نیز وجود دارد. حمام های عمومی، کاروانسراها یا عناصر تاریخی مانند مجسمه های مسی در جلوی حوض و فواره وجود دارد. همچنین قبور شهدای گمنام دفاع مقدس در سالهای اخیر برای ایجاد فضای معنوی اضافه شده است.

محل غذا خوردن در میدان امیر چخماق یزد

رستوران سنتی یزد، رستوران بهارستان، همیلا برگر، و کافه و رستوران کاریزما از انتخاب های شما برای صرف غذا در این نزدیکی است. همچنین محل اقامت در نزدیکی میدان امیر چخماق یزد عبارتند از : هتل سنتی یزد (هتل سنتی)، هتل ملک و توجار (4 ستاره)، هتل سنتی ولی (3 ستاره) و هتل سنتی فیروزه (3 ستاره) هتل های نزدیک میدان امیر چخماق هستند. برای هر کدام که مناسب شماست، در اینجا در سفر آس 24 یک رزرو آنلاین انجام دهید. همچنین با اقامت در یکی از گروه هتل های زنجیره ای مهر می توانید بهترین تجربه را در یزد پیدا کنید.

چگونه به میدان امیر چخماق برویم

راجع به آدرس میدان امیر چخماق یزد بسیار صحبت کردیم و اما آدرس میدان امیر چخماق یزد زیاد پیچیده نیست! با ماشین : فرقی نمی کند از خیابان قیام، خیابان امام یا خیابان سلمان فارسی رانندگی کنید، میدان شگفت انگیز امیر چخماق را در مسیر خود خواهید دید.

پیاده : می‌توانید در خیابان سلمان فارسی قدم بزنید و در حوالی میدان امیر چخماق قدم بزنید و از بناهای زیبای آن لذت ببرید.

زمان بازدید

بهار 7:00 الی 20:00 *

تابستان 7:00-20:00

پاییز 7:00 الی 18:00 *

زمستان 7:00-18:00